Σε χτυπώ με τις λέξεις … Χωρίς λέξεις!

Έχετε ακούσει ποτέ ότι « Η σιωπή είναι καμμιά φορά πιο ηχηρή κι από  χίλιες λέξεις»;

Έχετε ακούσει ότι « Δεν έχει σημασία μόνο το τι λέει κανείς, αλλά το με ποιόν τρόπο το λέει»; 

Μήπως κάποιες φορές που εκφράζετε τη γνώμη σας, ο σύντροφός σας σάς έχει κάνει  νιώσετε  « περιττοί», «ανόητοι» ή το λιγότερο ενοχλητικοί, χωρίς όμως να χρειαστεί ν’ αρθρώσει ούτε μιά λέξη; Όλα αυτά τα « μαγικά» που γίνονται χωρίς να ξέρουμε πώς γίνονται - αλλά και που ταυτόχρονα είμαστε σίγουροι πως δεν είναι γεννήματα του μυαλού μας -- μπορούν να επιτευχθούν με έναν τρόπο πολύ απλό : Με το τι δεν λέει κανείς, αλλά  και με το « θεατρικό αλατοπίπερο» που βάζει, έστω και σ’ αυτά τα ελάχιστα που λέει.

Αλλά για να γίνω πιο κατανοητή, θα σας θυμίσω πόσο άβολα μπορεί να αισθανθεί κάποιος αν την ώρα που μιλάει για ένα θέμα που αφορά και τους δυό, ο σύντροφός του χασμουριέται επιδεικτικά και μαζεύει βιαστικά τα πράγματά του.

«Πάω για ύπνο ….», λέει σαν να μην άκουσε τίποτα κι εξαφανίζεται στην κρεβατοκάμαρα.

Μπορείτε επίσης να θυμηθείτε το φόβο ή το αίσθημα της ανασφάλειας που καταλαμβάνει μερικούς από μας όταν το έτερό μας ήμισυ, που φαινομενικά διαβάζει αγέρωχο την εφημερίδα του ή πλένει τα πιάτα, θα σηκώσει το ένα του φρύδι στο άκουσμα μιας κουβέντας  που « δεν του άρεσε». Κι εσείς τι σκέφτεστε τότε ;

« Ωχ! Τι είπα πάλι ;»

« Μα, είπα κάτι που ενόχλησε;» 

« Και γιατί δε μου λέει απευθείας τι του ‘φταιξε, παρά σηκώνει το φρύδι  απειλητικά;»

Είναι κάποιες απ’ τις συχνές σκέψεις που κάνει « το θύμα»  …. ενός  σηκωμένου φρυδιού, και που σίγουρα μπορεί να σας θυμίζουν κάτι.

Όσο για άλλες, διάσημες «μουτσούνες» που επίσης χαστουκίζουν το φτωχό ομιλητή, υπάρχουν άφθονες. Σας προκαλώ να θυμηθείτε μόνο τη μουτσούνα του « πρωτομάρτυρα», με το κεφάλι του να κινείται αριστερά-δεξιά, γεμάτος από …. ιερή αγανάκτηση και με μάτια που υψώνονται προς τον Μεγαλοδύναμο, καθώς  μετράει αναστενάζοντας ένα-ένα τα λεπτά, μέχρι ο σύντροφός του να τελειώσει τη φράση του, μοιάζοντας σα να λέει :

« Θεέ μου, για πόσο ακόμα θα με υποβάλεις στο μαρτύριο ν’ ακούω τέτοιες ανοησίες …!»

Φέρτε επίσης στη μνήμη σας τις στιγμές που ο «ενοχλούμενος»  παριστάνει πως είναι βαθιά απορροφημένος σε κάτι τελείως ασήμαντο, αποφεύγοντας να κοιτάξει στα μάτια εκείνον που του μιλάει, με άλλα λόγια αδιαφορώντας γι’ αυτόν « παραδειγματικά». Τί « λέει»;

« Σε προειδοποιώ, φρόντισε να μην το ξανακάνεις. Γιατί και πάλι δεν πρόκειται να σ’ ακούσω!»

Πόσο πιο τραυματικό είναι δε όταν, αφού ο ήρωάς μας έχει ακούσει – υποτίθεται-- τον άλλον, δεν λέει απολύτως τίποτα! Ταμπουρώνεται όμως πίσω από μια « ηχηρή» σιωπή που λέει τα πάντα, κι ακόμα περισσότερα.

Και οι δύο αυτές συμπεριφορές, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι δεν βασίζονται στα λόγια, αλλά στα μη- λόγια, είναι απόλυτα ταπεινωτικές : Δεν υπάρχει πιο κραυγαλέος τρόπος για να σου μεταφέρει κανείς ξεκάθαρα ένα και μοναδικό μήνυμα :

« Μα, εσύ δεν είσαι άτομο που αξίζει να του δίνει κανείς σημασία …!».

Στον ήδη μακρύ αυτόν κατάλογο, θα προσθέσω και τις « τελευταίες πινελιές» που μπορεί να βάλει ένας κακοποιητικός συνομιλητής σε λέξεις απόλυτα ουδέτερες, και μόνο αλλάζοντας τον τόνο της φωνής του.

 

«Μπα; Σοβαρά;» Θα σου πει, και με επιδεικτική ειρωνεία θα εννοήσει ότι λες όμως πράγματα κάθε άλλο παρά σοβαρά κι αντιθέτως, γελοία.

« Η εξυπνάδα ήταν πάντα μια από τις μεγαλύτερές σου αρετές …!» Θα καγχάσει, υπονοώντας ακριβώς το αντίθετο.

« Καημενούλη μου …!» θα πει ειρωνικά, και θα το τονίσει με οίκτο φανερά προσποιητό, δηλώνοντας στην ουσία ότι θα προτιμούσε να σε δει να καίγεσαι στις χίλιες φωτιές της Κόλασης.

Πόσοι από μας δεν έχουν υπάρξει σιωπηλοί μάρτυρες, ή και … θύματα τέτοιων μη- λεκτικών επιθέσεων; Και πόσοι αλήθεια από μας δεν έχουν αμφισβητήσει το θυμό και το παράπονο που μας πλημμυρίζει, λέγοντας μέσα μας πως όχι, δεν κακοποιηθήκαμε και πως τίποτα δεν έκανε ο άλλος με κακή πρόθεση, αφού – αντικειμενικά – δεν μας μίλησε άσκημα;

Άσε που μερικές φορές, είναι και ο ίδιος ο « θύτης» που φροντίζει να μας βγάλει τρελούς :

« Ωωωωωχ, πολύ μη-μου- άπτου έχεις γίνει τώρα τελευταία βρε πουλάκι μου…!» ή,

« Ε, μα σε βαρέθηκα πια, όλο φτιάχνεις σενάρια!»

Αυτός γίνεται γι’ άλλη μια φορά δεικτικός, κι εμείς καταντάμε δυό φορές πιο εξευτελισμένοι απ’ ότι προηγουμένως. Αυτά, « … και άλλα πολλά !»  -που θα είχατε εσείς να μου προσθέσετε-- είναι τα πειστήρια ενός τέλειου εγκλήματος, όπου ο πραγματικός θύτης φροντίζει να βρεθεί με καθαρά χέρια.

Όμως μιας κι εδώ τα λέμε όλα, να θυμάστε πάντα ότι η γλώσσα του σώματος κι η γλώσσα της … σιωπής, τα λένε όλα. Κι ομολογούν πολύ περισσότερα απ’ όσα δηλώνουν οι λέξεις!